ریسک‌گریزی

ریسک گریزی چیست؟

ریسک گریزی به تمایل یک فعال اقتصادی به ترجیح داشتن اطمینان به نااطمینانی اشاره می‌کند. به فعال اقتصادی که در حال اعمال ریسک‌گریزی است، ریسک‌گریز گفته می‌شود. به طور کلی، یک فعال ریسک گریز، ارزش انتظاری شرط‌بندی را به خود شرط‌‌بندی ترجیح می‌دهد.

---

شرط‌بندی چیست؟
شرط‌بندی از 3 عامل تشکیل می‌شود:

• یک سری پیشامد
• احتمال همراه با هر پیشامد
• پیامد هر پیشامد

مثال روبرو را در نظر بگیرید: جان و مارک در حال بازی هستند. جان یک سکه پرتاب می‌کند که اگر رو بیاید، مارک 10$ به او خواهد داد.

• اگر هم پشت بیاید، مارک 20$ به جان می‌دهد.
• سری پیشامدها: رو، پشت
• احتمال رو آمدن=احتمال پشت آمدن= 0/5

پیامد جان از رو آمدن 10 دلار است. پیامد جان از پشت آمدن 20 دلار است.

ارزش انتظاری شرطبندی = احتمال(روآمدن) * پیامد(روآمدن) + احتمال(پشت آمدن) * پیامد(پشت آمدن)

فرمول کلی برای ارزش انتظاری به ترتیب زیر است:

بنابراین، ارزش انتظاری شرط‌بندی به شکلی که در بالا شرح داده شد، برای جان 15$+ است. او با هربار شرکت در شرط‌بندی، 15$ بدست می‌آورد. اگر جان ریسک گریز باشد، دریافت 15 دلار با اطمینان کامل را به شرط‌بندی ترجیح خواهد داد.

صَرف ریسک

صرف ریسک یک شرط‌بندی، مقدار اضافه‌ای است که برای بی‌تفاوت ساختن یک فرد نسبت به شرط‌بندی و ارزش انتظاری شرط‌بندی مورد نیاز است.  به طور عکس، می‌توان این مفهوم را به عنوان مقدار پولی که یک فرد ریسک‌گریز برای اجتناب از ریسک می‌پردازد نیز تعریف نمود.

در مثال بالا، ارزش انتظاری شرطبندی 15$ است. مطلوبیت کسب‌شده از ارزش انتظاری شرط‌بندی 1/17 (لگارتیم 15) است. مطلوبیت این میزان با زمانی‌که صرف برابر با 14$ است برابر خواهد بود.

بنابراین، صرف ریسک برابر با 1$=14$-15$ است. فرد ریسک‌گریز بین شرط‌بندی با ارزش انتظاری 15$ و دریافت مبلغ 14$ با اطمینان کامل بی‌تفاوت است. مصرف‌کننده در این شرایط برای اجتناب از شرط‌بندی،1$ می‌پردازد.

 معیارهای ریسک‌گریزی

معیار ریسک‌گریزی ارو-پرت، معروف‌ترین معیار برای محاسبه ریسک‌گریزی است. این معیار، درجه‌ی ریسک‌گریزی را بوسیله‌ی ارزیابی مطلوبیت موجود بررسی می‌نماید. نام این معیار از 2 اقتصاددان گرفته شده است: کنت اَرو و جان پرت. فرمول ارو-پرت به شکل زیر تعریف می‌شود:

• در معادلۀ فوق U’ و U”، مشتق اول و دوم تابع مطلوبیت نسبت مصرف x هستند.

مفهوم ریسک‌گریزی

به شکلی واضح‌تر، ریسگ‌گریزی یک مفهوم مهم برای سرمایه‌گذاران است. سرمایه‌گذارانی که بشدت ریسک‌گریز هستند، سرمایه‌گذاری‌های با بازده‌ی تضمین‌شده یا بدون ریسک را ترجیح می‌دهند. حتی آن‌ها سرمایه‌گذاری‌های با بازده پایین‌تر را به بازده بالای همراه با ریسک نیز مرجح می‌دانند. به عنوان مثال، سرمایه‌گذاران بشدت ریسک‌گریز، سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه‌ی دولتی و گواهی سپرده را به سهام و کالا ترجیح می‌دهند.

سرمایه‌گذاران با تحمل ریسک بالا – یا درجه‌ی ریسک‌گریزی پایین‌تر – تمایل به پذیرش درجه‌ی ریسک بالاتری را برای بهره بردن از فرصت کسب بازده بیشتر دارند.